Tính năng phát trực tuyến video (livestream) ngày càng phổ biến trong giới trẻ và thời đại số 4.0, kể cả trẻ em cũng không nằm ngoài mối quan tâm xu hướng này. Đặc biệt là trong giai đoạn các dạng mạng xã hội ngày càng đa dạng, phong phú và thú vị.
Các dịch vụ như Facebook Live, Tiktok Live, Bigo Live, YouTube Live…vv… giúp mọi người chia sẻ cuộc sống của họ trong thời gian thực với bạn bè cũng như người lạ mà không cần phải bận tâm đến việc chỉnh sửa và tải lên video. Tất cả những gì người dùng cần là một chiếc điện thoại thông minh và một khả năng ăn nói lưu loát trôi chảy, hay đôi khi bạn không cần phải nói gì mà chỉ đơn thuần là phát live tường thuật trực tiếp lại mọi thứ đang diễn ra.
Bên cạnh sự hấp dẫn, các dịch vụ livestream này cũng mang lại nhiều mối đe dọa mới hơn cho trẻ em. Đơn cử như các livestream phát nội dung nhạy cảm về cảnh bạo lực, hình ảnh nhạy cảm, các vụ tự tử hay gây hại đến bản thân.
Mối nguy hiểm chủ yếu đến từ những người dùng vô trách nhiệm, những người thích lợi dụng sự tò mò của trẻ em. Trẻ em, cũng là đối tượng dễ dàng nổi tiếng ngay lập tức, nhiều lượt thích hơn và lượng khán giả lớn hơn (bất kỳ livetream nào cũng có thể được hàng nghìn người xem), có thể bị người lớn dụ dỗ tham gia vào các hoạt động gây hậu quả khôn lường.
Các mối đe dọa về quyền riêng tư
Một biện pháp an toàn chính để sử dụng mạng xã hội là che giấu vị trí và nơi ở thực sự. Tuy nhiên, vị trí địa lý có thể chỉ ra vị trí hiện tại của một người hoặc vị trí từ tin nhắn văn bản và ảnh được gửi. Với tính năng phát trực tiếp (livestream), điều đó thậm chí còn dễ dàng hơn: trẻ em có thể livestream ngay khi chúng đi học về, cho biết chúng học ở trường nào, tuyến đường chúng đi và liệu chúng có được người lớn đi cùng không.
Hơn nữa, nếu một đứa trẻ phát trực tiếp từ nhà, người xem trò chuyện với chúng có thể yêu cầu "chế độ xem cửa sổ" hoặc dụ một đứa trẻ "chơi trò lừa" ai đó bằng cách gọi đến một số điện thoại bất kì (thủ đoạn đó sẽ tiết lộ số điện thoại của trẻ). Đây rõ ràng là một mối đe dọa về quyền riêng tư cũng như sự xâm phạm an toàn. Một số người có thể yêu cầu trẻ chỉ cho họ xung quanh nhà, thu thập thông tin về gia đình chúng và mức thu nhập có thể có của người nhà.
Các mối đe dọa tâm lý
Cũng giống như trong thế giới thực, không phải tất cả mọi người trên livetream đều thân thiện và tốt bụng. Những người xem bất kì có thể bắt nạt trẻ, nhận xét chua cay về ngoại hình, giọng nói, cách ăn nói và môi trường xung quanh của chúng. Tin nhắn lạm dụng hoặc tục tĩu không phải là hiếm. Với hàng chục nghìn livestream được bật vào bất kỳ thời điểm nào, việc kiểm duyệt hoàn toàn trên thực tế là không thể.
Một vấn đề liên quan khác: Nhiều người dùng phát trực tuyến nội dung người lớn, có thể từ lạm dụng rượu và ma túy đến ảnh khoả thân và nói chuyện tục tĩu. Rất tiếc, livestream không có bất kỳ thuật toán xếp hạng nào dựa trên độ tuổi, vì vậy, ngay cả một đứa trẻ cố gắng theo dõi nội dung phù hợp cũng có thể xem phải một video livestream không mong muốn.
Các vấn đề trong tương lai
Tất cả các video livestream sẽ không khả dụng sau một thời gian. Tuy nhiên, một số người dùng sẽ ghi lại và lưu trữ chúng để xem sau. Họ có nhiều động cơ khác nhau, ví dụ như đăng một video hài hước hoặc tai tiếng để có được lượt thích - hoặc sử dụng tài liệu để tống tiền hoặc tống tiền. Sự ngây thơ, vụng về của đứa trẻ hoặc một lời nói xấu vô tình bị thốt ra có thể dẫn đến bắt nạt, đe dọa và thậm chí là các vấn đề với ban quản lý của trường học hoặc sau này là các ứng dụng làm việc.
Đói khát sự chú ý và nổi tiếng, ngay cả trẻ nhỏ cũng có thể phát trực tiếp ảnh khoả thân hoặc bạo lực. Điều này đã trở thành một chủ đề nóng cho các phương tiện truyền thông mạng xã hội, do đó, thu hút một số người lớn đến với các video livestream như vậy. Đừng bao giờ quên rằng một khi video được tải lên Internet, nó có thể rất khó xóa - và không thể xóa khỏi lịch sử - vì vậy nên hết sức thận trọng trong quá trình phát trực tiếp.
Lời khuyên từ chuyên gia bảo mật
Nói chuyện với con bạn và giải thích rằng video livestream, giống như bất kỳ mạng xã hội nào khác, không phải là nơi để tiết lộ thông tin cá nhân của chúng hoặc bất cứ điều gì khác mà chúng không được nói hoặc hiển thị ở nơi công cộng hoặc trước mặt người lạ.
Giải thích sự nguy hiểm từ những người sử dụng tính năng ẩn danh trực tuyến của họ để lừa đảo người khác.
Sử dụng - và giúp con bạn tìm hiểu về - các công cụ báo cáo vi phạm. Mọi dịch vụ đều cung cấp các biện pháp bảo vệ cơ bản. Nếu một người xem có hành vi kỳ quặc (ví dụ: họ để lại những nhận xét không phù hợp hoặc lăng mạ hoặc đưa ra những lời đề nghị kỳ quặc), hãy chặn người đó ngay lập tức.
Tắt định vị địa lý
Sử dụng ứng dụng kiểm soát của phụ huynh, chẳng hạn như phần mềm bảo mật Kaspersky Safe Kids để giúp xác định các nỗ lực cài đặt ứng dụng không mong muốn. Mặc dù phương tiện truyền thông mạng xã hội, bao gồm cả Facebook Live, hạn chế trẻ em dưới 12 tuổi đăng ký, nhưng xếp hạng dựa trên độ tuổi của ứng dụng tương ứng của chúng cũng có hạn chế hơn rất nhiều, vì vậy trẻ em có thể dễ dàng cài đặt bất kỳ ứng dụng nào trên thiết bị di động của mình.
(Theo Kaspersky Blog)
Các dịch vụ như Facebook Live, Tiktok Live, Bigo Live, YouTube Live…vv… giúp mọi người chia sẻ cuộc sống của họ trong thời gian thực với bạn bè cũng như người lạ mà không cần phải bận tâm đến việc chỉnh sửa và tải lên video. Tất cả những gì người dùng cần là một chiếc điện thoại thông minh và một khả năng ăn nói lưu loát trôi chảy, hay đôi khi bạn không cần phải nói gì mà chỉ đơn thuần là phát live tường thuật trực tiếp lại mọi thứ đang diễn ra.
Bên cạnh sự hấp dẫn, các dịch vụ livestream này cũng mang lại nhiều mối đe dọa mới hơn cho trẻ em. Đơn cử như các livestream phát nội dung nhạy cảm về cảnh bạo lực, hình ảnh nhạy cảm, các vụ tự tử hay gây hại đến bản thân.
Mối nguy hiểm chủ yếu đến từ những người dùng vô trách nhiệm, những người thích lợi dụng sự tò mò của trẻ em. Trẻ em, cũng là đối tượng dễ dàng nổi tiếng ngay lập tức, nhiều lượt thích hơn và lượng khán giả lớn hơn (bất kỳ livetream nào cũng có thể được hàng nghìn người xem), có thể bị người lớn dụ dỗ tham gia vào các hoạt động gây hậu quả khôn lường.
Các mối đe dọa về quyền riêng tư
Một biện pháp an toàn chính để sử dụng mạng xã hội là che giấu vị trí và nơi ở thực sự. Tuy nhiên, vị trí địa lý có thể chỉ ra vị trí hiện tại của một người hoặc vị trí từ tin nhắn văn bản và ảnh được gửi. Với tính năng phát trực tiếp (livestream), điều đó thậm chí còn dễ dàng hơn: trẻ em có thể livestream ngay khi chúng đi học về, cho biết chúng học ở trường nào, tuyến đường chúng đi và liệu chúng có được người lớn đi cùng không.
Hơn nữa, nếu một đứa trẻ phát trực tiếp từ nhà, người xem trò chuyện với chúng có thể yêu cầu "chế độ xem cửa sổ" hoặc dụ một đứa trẻ "chơi trò lừa" ai đó bằng cách gọi đến một số điện thoại bất kì (thủ đoạn đó sẽ tiết lộ số điện thoại của trẻ). Đây rõ ràng là một mối đe dọa về quyền riêng tư cũng như sự xâm phạm an toàn. Một số người có thể yêu cầu trẻ chỉ cho họ xung quanh nhà, thu thập thông tin về gia đình chúng và mức thu nhập có thể có của người nhà.
Các mối đe dọa tâm lý
Cũng giống như trong thế giới thực, không phải tất cả mọi người trên livetream đều thân thiện và tốt bụng. Những người xem bất kì có thể bắt nạt trẻ, nhận xét chua cay về ngoại hình, giọng nói, cách ăn nói và môi trường xung quanh của chúng. Tin nhắn lạm dụng hoặc tục tĩu không phải là hiếm. Với hàng chục nghìn livestream được bật vào bất kỳ thời điểm nào, việc kiểm duyệt hoàn toàn trên thực tế là không thể.
Một vấn đề liên quan khác: Nhiều người dùng phát trực tuyến nội dung người lớn, có thể từ lạm dụng rượu và ma túy đến ảnh khoả thân và nói chuyện tục tĩu. Rất tiếc, livestream không có bất kỳ thuật toán xếp hạng nào dựa trên độ tuổi, vì vậy, ngay cả một đứa trẻ cố gắng theo dõi nội dung phù hợp cũng có thể xem phải một video livestream không mong muốn.
Các vấn đề trong tương lai
Tất cả các video livestream sẽ không khả dụng sau một thời gian. Tuy nhiên, một số người dùng sẽ ghi lại và lưu trữ chúng để xem sau. Họ có nhiều động cơ khác nhau, ví dụ như đăng một video hài hước hoặc tai tiếng để có được lượt thích - hoặc sử dụng tài liệu để tống tiền hoặc tống tiền. Sự ngây thơ, vụng về của đứa trẻ hoặc một lời nói xấu vô tình bị thốt ra có thể dẫn đến bắt nạt, đe dọa và thậm chí là các vấn đề với ban quản lý của trường học hoặc sau này là các ứng dụng làm việc.
Đói khát sự chú ý và nổi tiếng, ngay cả trẻ nhỏ cũng có thể phát trực tiếp ảnh khoả thân hoặc bạo lực. Điều này đã trở thành một chủ đề nóng cho các phương tiện truyền thông mạng xã hội, do đó, thu hút một số người lớn đến với các video livestream như vậy. Đừng bao giờ quên rằng một khi video được tải lên Internet, nó có thể rất khó xóa - và không thể xóa khỏi lịch sử - vì vậy nên hết sức thận trọng trong quá trình phát trực tiếp.
Lời khuyên từ chuyên gia bảo mật
Nói chuyện với con bạn và giải thích rằng video livestream, giống như bất kỳ mạng xã hội nào khác, không phải là nơi để tiết lộ thông tin cá nhân của chúng hoặc bất cứ điều gì khác mà chúng không được nói hoặc hiển thị ở nơi công cộng hoặc trước mặt người lạ.
Giải thích sự nguy hiểm từ những người sử dụng tính năng ẩn danh trực tuyến của họ để lừa đảo người khác.
Sử dụng - và giúp con bạn tìm hiểu về - các công cụ báo cáo vi phạm. Mọi dịch vụ đều cung cấp các biện pháp bảo vệ cơ bản. Nếu một người xem có hành vi kỳ quặc (ví dụ: họ để lại những nhận xét không phù hợp hoặc lăng mạ hoặc đưa ra những lời đề nghị kỳ quặc), hãy chặn người đó ngay lập tức.
Tắt định vị địa lý
Sử dụng ứng dụng kiểm soát của phụ huynh, chẳng hạn như phần mềm bảo mật Kaspersky Safe Kids để giúp xác định các nỗ lực cài đặt ứng dụng không mong muốn. Mặc dù phương tiện truyền thông mạng xã hội, bao gồm cả Facebook Live, hạn chế trẻ em dưới 12 tuổi đăng ký, nhưng xếp hạng dựa trên độ tuổi của ứng dụng tương ứng của chúng cũng có hạn chế hơn rất nhiều, vì vậy trẻ em có thể dễ dàng cài đặt bất kỳ ứng dụng nào trên thiết bị di động của mình.
(Theo Kaspersky Blog)