Kẹo dừa Bến Tre từ lâu đã gắn liền với ký ức tuổi thơ của biết bao thế hệ con dân Bến Tre, trong đó có cả những thế hệ đã tóc bạc pha sương như bà, như mẹ. Theo nhịp thời gian, kẹo dừa trở thành thức quà đặc sản cho khách du lịch, là món đặc sản mà mỗi người con của Bến Tre luôn tự hào để nói về, để chia sẻ cùng bạn bè ở khắp mọi miền đất nước. Kẹo dừa Bến Tre cũng có nhiều câu chuyện nổi tiếng và thú vị kể về hành trình lưu giữ làng nghề và xây dựng thương hiệu. Sau đây mời bạn cùng Hương Sắc Miền Tây khám phá những câu chuyện về kẹo dừa Bến Tre.
Lịch sử kẹo dừa Bến Tre

Hồi đó, tôi vẫn thường hay ngồi nghe mẹ kể chuyện trốn nhà theo bạn bè của mẹ để đi xem các cô gói kẹo dừa rồi bị ngoại đánh. Mẹ nói, “các cô gói khéo lắm, nhanh đến mức không thấy cả tay, nhìn hoài không biết chán”. Lời kể của mẹ đã gieo lớn trong tôi một hạt mầm về sự  ngưỡng mộ, thần tượng hóa các bà, các mẹ, các chị- những người con gái Bến Tre cần cù, tỉ mẩn, khéo léo. Lớn lên một chút, tôi bắt đầu suy nghĩ về câu hỏi kẹo dừa Bến Tre có tự bao giờ? Bắt nguồn ở đâu? Để rồi theo dòng chảy của thời gian đã trở thành đặc sản nơi quê hương xứ dừa Đồng khởi.

“Bến Tre dừa ngọt sông dài
Nơi chợ Mỏ Cày có kẹo nổi danh
Kẹo Mỏ Cày vừa thơm vừa béo
Gái Mỏ Cày vừa khéo vừa ngoan”.

Theo một số nguồn tư liệu về kẹo dừa từ Wikipedia , kẹo dừa Bến Tre có nguồn gốc từ huyện Mỏ Cày, người đầu tiên làm ra kẹo là bà Nguyễn Thị Ngọc, sinh năm 1914. Kẹo dừa lúc đó có tên là kẹo Mỏ Cày. Năm 1970, bà Nguyễn Thị Vinh, sinh năm 1945, cư ngụ tại thị xã Bến Tre, thay đổi mới cách chế biến kẹo. Bà thành lập cơ sở sản xuất kẹo dừa Thanh Long, cơ sở đầu tiên ở thị xã Bến Tre, và từ đó tạo ra thương hiệu đầu tiên cho kẹo dừa Bến Tre.
Nghệ nhân tạo nên tinh hoa “dừa”

Nguyên liệu làm kẹo dừa gồm: nước cốt dừa, đường và mạch nha. Muốn làm kẹo ngon, khâu chọn nguyên liệu rất quan trọng. Dừa là nguyên liệu quan trọng nhất, loại thường được chọn là dừa khô lựa trái “rám vàng” mới vừa hái xuống. Vì trái dừa mới bắt đầu khô này có hương vị đặc trưng, nước cốt có độ ngọt thanh. Đường nấu kẹo phải chọn loại đường mới, có màu vàng tươi. Thóc nếp dùng để nấu mạch nha phải là nếp tốt, hạt to chín đều. Để nảy mầm thóc phải được tưới bằng nước mưa sạch rồi đem nấu lấy mạch nha. Thợ nấu mạch nha cũng phải là thợ lành nghề điêu luyện.
Kẹo dừa ban đầu chỉ là những nguyên liệu cơ bản, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong tỉnh để làm quà tặng cho bạn bè, người thân. Song, với sự sáng tạo của người nghệ nhân làm kẹo dừa, ngày càng có nhiều nguyên liệu mới được thêm vào như sầu riêng, đậu phộng, cacao, lá dứa,… tạo nên nhiều hương vị đặc biệt, làm cho ai đã từng thử qua không khỏi vấn vương gợi nhớ.

Kẹo dừa vươn tầm thế giới

 Cùng với sự phát triển, các thương hiệu kẹo dừa Bến Tre không ngừng cải tiến sản phẩm, đa dạng hóa nhiều mẫu mã, kiểu dáng ngày càng hấp dẫn khách hàng. Với truyền thống sản xuất xưa, kẹo dừa luôn chú trọng về chất lượng, chữ tín luôn đặt lên hàng đầu, không sử dụng chất bảo quản, đường hóa học và các chất cấm. Với sự thanh khiết như đất và người ở cái nôi sinh ra nó, nhờ vậy kẹo dừa Bến Tre đã có mặt ở các thị trường trong cả nước và còn xuất khẩu sang nhiều quốc gia Châu Á, Châu Âu và Châu Mỹ.

 Tuy nhiên, chính sự phát triển này đã đặt ra một thách thức mới- một thách thức gắn với cuộc chiến giành lại thương hiệu bị làm giả ở Trung Quốc đầu những năm 1998 của thương hiệu kẹo dừa cô Hai Tỏ. Cuộc chiến này đã tạo nên cảm hứng rất lớn, truyền động lực cho những thương hiệu Việt trong quá trình gầy dựng và phát triển thương hiệu của mình trên đấu trường vươn ra thị trường quốc tế.